Friday, October 26, 2007

Νίκος Καζαντζάκης.



Σήμερα κλείνουν πενήντα χρόνια απ' τον θάνατο του Ν. Καζαντζάκη. Στις 26 Οκτωβρίου 1957 απεβίωσε ένας απ' τους μεγαλύτερους σύγχρονους Έλληνες συγγραφείς. Ο πατέρας μου είπε μια φράση γι' αυτόν που ποτέ μου δεν θα την ξεχάσω: "Νίκος Καζαντζάκης. Βάλσαμο στην ψυχή σαν αρρωστήσει. Βοήθεια και παρηγοριά στην ψυχή που πολεμά." Δεν έχω κάτι να προσθέσω. Με καλύπτει απόλυτα.
Ο ποιητής της Ελευθερίας, ο φιλόσοφος της Άσκησης, ο λογοτέχνης της Ελλάδας.
Τα βιβλία του μυρίζουν χώμα και φως.



Ο τάφος του στον προμαχώνα του Ηρακλείου.

Ο Καζαντζάκης δεν αφορίστηκε ποτέ απ' τους παπάδες. Επιλογή του ήταν να ταφεί εκτός νεκροταφείου. Θαμμένη, λίγο πιο κάτω είναι και η αγαπημένη του γυναίκα, η Ελένη Καζαντζάκη, η οποία πέθανε την μέρα των γενεθλίων του άντρα της: 18 Φεβρουαρίου 2004.



Οι γονείς του.

Όταν γεννήθηκε οι καφετζούδες έλεγαν πως θα γίνει Δέσποτας... Προς απογοήτευση των γονιών του αυτός πήρε έναν διαφορετικό δρόμο...
Ένας καθαρόαιμος Έλληνας. Ένας ανθρωποκεντρικός υμνητής του πνεύματος.

Ο Δομίνικος Θεοτοκόπουλος, ο παππούς του όπως τον έλεγε, και στον οποίο έδωσε την Αναφορά του, έχει φέτος την τιμητική του.
Ο Άγιος Φραγκίσκος της Ασίζης επηρέασε και τους δύο μεγάλους Έλληνες καλλιτέχνες. Ένα άγαλμα του Άγιου αυτού, κοσμεί και τον περίγυρο του μουσείου του Καζαντζάκη στους Βάρβαρους, στην Κρήτη.

Θυμάμαι όταν πήγα στο μουσείο του, δεν υπήρχε ούτε ένας Έλληνας εκεί μέσα. Μόνο καμιά εκατοστή ξένοι θαύμαζαν με σεβασμό. Έκαναν τόσο δρόμο γεμάτο στροφές απλά και μόνο για να δουν το μουσείο του. Σίγουρα ο μεγαλύτερος Έλληνας συγγραφέας, παρόλο που οι ραδιουργίες της τότε πολιτικής και θρησκευτικής εξουσίας, έκαναν τα πάντα ώστε να μην πάρει το βραβείο Νόμπελ, παρόλο που του είχε γίνει επίσημη πρόταση να θέσει υποψηφιότητα από τους διοργανωτές των βραβείων Νόμπελ. Του έγινε μάλιστα πρόταση να αλλάξει υπηκοότητα ώστε να αντιπροσωπεύσει κάποια άλλη χώρα και να πάρει το βραβείο, αλλά ο ίδιος δεν δέχτηκε. Το Νόμπελ αν ήθελε το είχε. Του άξιζε.

Ακόμη η φήμη του δεν αποκαταστάθηκε. Τείνει μάλιστα να γίνει σαν τους αρχαίους μας: λίγοι τους διάβασαν όμως όλοι μιλούν αυθαίρετα γι' αυτούς.

"Από τους τρεις δρόμους, ώ ψυχή μου που αρμενίζεις ανάμεσα στις Σειρήνες, από τους τρεις δρόμους, ώ ψυχή μου:
-Να παραδοθείς ολόβολη στις χαρές της γης και να σαπίσεις
-Να απαρνηθείς κάθε χαρά και να πεθάνεις μέσα σε μύρο αγιότητας
-Ο τρίτος δρόμος, ο δρόμος του Οδυσσέα, του αχόρταστου και πανούργου, παραμένει ακόμα ο καλύτερος."

Αυτό μας δίδαξε. Μας δίδαξε τι σημαίνει Άνθρωπος.

21 comments:

νατασσΆκι said...

Μπράβο Χάρη μου!
(κι έλεγα από το πρωί, ποιος άλλος! )

Ο πιο πολυδιαβασμένος, ο πιο πολυμεταφρασμένος, ο πιο Έλληνας, απο τους συγγραφείς μας..και χαίρομαι που εστιάζεις στο Νόμπελ, που δεν πήρε - έχω ένα πολυ καλό άρθρο γι' αυτό, θα στο στείλω να το διαβάσεις....
Κι εγώ δεν ήξερα τι να πρωτογράψω σήμερα - μα θα τον ξαναναφέρω,δεν γίνεται αλλιώς!

Καλό Σαββατοκύρικο - και πάλι μπράβο σου, πολύ όμορφο!!! :)))

Skouliki said...

εγω λεω τι καλα που εβαλες το θεματακι..........

τελικα οθονη ξεοθονη μια χαρα το πηγες

ελα παρακαρω σε αφηνω

φιλιααααα

Haris said...

@Νατασσάκι, το διάωασα εκείνο το άρθρο. Ήθελα να το βάλω link αλλά δεν ήξερα πως να το κάνω...:)))
Σε ευχαριστώ πάντως.

@θκουλικάκι (αλά λαχανάκι) ναι τα κατάφερα τελικά! πρόσεχε στο παρκάρισμα!!

νατασσΆκι said...

Χάρη μου, τσέκαρε το mail σου :))

Καλό Σαββατοκύριακο!

Anonymous said...

Ωραίο το κείμενό σου - είδα και άλλα αλλού που δεν...

Θα σε ξαναδιαβάσουμε!

If...ιγένεια said...

Ωραίο το αφιέρωμα..

aggelika said...

Έχω πάει τόσες φορές στην Κρήτη και δεν έχω πάει ούτε στον τάφο του ούτε στο μουσείο, αν και το θέλω πολύ! Βλακεία βέβαια.. αλλά ευκαιρία να πάω άλλη μια φορά!

Σπύρος said...

Kαταπληκτικό αφιέρωμα να είσαι καλα ...
Καλο Σ/Κ . . :)

Εφιάλτης said...

Όντως ωραίο, ε σε λίγα χρόνια θα ρωτάμε ποιος θα είναι αυτός και θα απαντάμε δε ξέρουμε, κρίμα...

Skouliki said...

το εχω λεμε ...σζβιν και οκ

αλλωστε τι τσαμπα με φωναζουν ταξιτζη

Chameleon_Dark said...

Ο μεγαλύτερος -κατ'εμέ ισως...- Έλληνας σύγχρονος συγγραφέας, το έργο του οποίου δίνει συνέχεια "χάρτες" για αναζήτήσεις και αφορμές για "μαχες" που θα δώσεις με δαίμονες του εαυτού σου... Χάρη, ειλικρινά τα σέβη μου για ο απλό και απέριτο ποστ σου (όπως ίσως το έργο του καλλιτέχνη απαιτεί), και, ενώ θα μπορούσα να γράφω κοντά μια ώρα, θα το σταματήσω εδώ, σκύβοντας με δέος απέναντι σε αυτόν τον Ανθρωπο, που ποτέ του δεν πρόδωσε "τον δρόμο του Οδυσσέα"...

Anonymous said...

wraio haris...!

KitsosMitsos said...

Ευχαριστούμε για το αφιέρωμα.

dyosmaraki said...

Πολύ καλό το αφιέρωμά σου Χάρη. Ο Καζαντζάκης είναι από τους αγαπημένους μου συγγραφείς. Φέτος το καλοκαίρι μάλιστα έμαθα πως συνήθιζε να επισκέπτεται μια πολύ ήσυχη τοποθεσία της Κρήτης, το Κράσι. Εκεί έγραφε.

hasapi grammata said...

kathe fora pio veltiomenos, me themata pou se agizoun prosopika kai exoun sinoliko endiaferon gia osous se episkeptode...

mpravo!

kali evdomada... tha se psakso sto endiameso

Haris said...

@νατασσάκι, το είδα. σε ευχαριστώ πάρα πολύ. Καλή εβδομάδα:)))

@ευάγγελε, να 'σαι καλά. είσαι καλοδεχούμενος.

@ifigeneia, σε ευχαριστώ.

@αγγέλικα, πραγματικά αξίζει τον κόπο. Μην το παρεμελήσεις. Θα σου δείξουν και ένα ωραίο βίντεο-αφιέρωμα στην ζωή του.

@lockheart, ευχαριστώ και καλή εβδομάδα.

@εφιάλτη, δεν νομίζω πως θα γίνει κάτι τέτοιο. αλλά ότι πολλοί μιλούν χωρίς να τον διάβασαν είναι αλήθεια.

@σκουλικάκι, χαχα. όχι δεν είναι τσάμπα.

@Chameleon_Dark, συμφωνώ και σε ευχαριστώ πολύ.

@παπεί, ευχαριστώ.

@κίτσο, παρακαλώ:))))))

@dyosmaraki, δεν το γνώριζα αυτό. σε ευχαριστώ για την πληροφορία.

@χασάπη, να 'σαι καλά...

Anonymous said...

Πολύ όμορφο το αφιέρωμα... Ο τάφος του είναι από τα αγαπημένα μου μέρη στο Ηράκλειο... Καλησπέρα

Haris said...

λαχανάκι, σε ευχαριστώ και καλησπέρα:)))

Starlight said...

Πολύ ωραίο το αφιέρωμα σου!! Ο Καζαντζάκης ήταν όντως σπουδαίος σε όλα του.. Θυμάμαι όταν ήμουν μικρή ο μπαμπάς μου με πήγαινε στον τάφο του κ στεναχωριόμουν που ήταν μόνος του. Δεν ήξερα πως ήταν επιλογή του..

kwstask said...

Χαρη για το σχολιο σου:Δικιο εχεις αλλα δεν καταφερα να βρω κατι σχετικο στο esnips.Θα το κοιταξω παλι ομως.

Anonymous said...

den elpizo tipota
den fobamai tipota
eimai pithikos

-tzimis panousis